Việc thực hiện xét nghiệm lấy máu gót chân cho bé sơ sinh không hề gây nên đau đớn đớn thường nguy hiểm cho bé, mà còn giúp cho bé được sàng lọc nguy cơ mắc các chứng bệnh nguy hiểm và có phương án điều trị sớm. Bài viết dưới đây sẽ giúp cho các mẹ hiểu hơn về những lợi ích không ngờ của xét nghiệm này.
1. Tầm quan trọng của xét nghiệm lấy máu gót chân
Để giữ gìn con yêu chào đời khỏe mạnh, ngoài những phương pháp sàng lọc trước sinh như xét nghiệm NIPT, Double test, Triple test… thì xét nghiệm lấy máu gót chân sàng lọc sau sinh cũng quan trọng không kém. Đây là một phương pháp xét nghiệm giúp cho các chuyên gia sàng lọc một vài chứng bệnh rối loạn chuyển hóa sau sinh cho trẻ một cách hữu hiệu.
1.1. Vì sao nên thực hiện xét nghiệm lấy máu ở gót chân
Trên thực tế, các chuyên gia hoàn toàn có thể lấy máu ở bất kỳ cơ quan nào trên cơ thể bé. Tuy nhiên lấy máu ở gót chân là vì gót chân của bé có số lượng máu dồi dào và cũng ít đau đớn hơn những cơ quan không tương tự.
1.2. Ý nghĩa của xét nghiệm lấy máu gót chân
Việc lấy máu gót chân cho trẻ sơ sinh giúp cho phát hiện một vài chứng bệnh mối quan hệ tới di truyền, chuyển hóa và nội tiết từ những ngày đầu bé mới chào đời, đây là những chứng bệnh không dễ có thể phát hiện được bằng mắt thường. Nếu không được phát hiện sớm, những chứng bệnh lý này sẽ gây nên ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho sự tiến triển cả thể hoạt chất lẫn trí tuệ của con. Cụ thể, bé sẽ có nguy cơ cao thiểu năng trí tuệ, muộn tiến triển, thậm chí tử vong.
Việc phát hiện sớm và điều trị sớm sẽ tiến hành tăng tỷ lệ điều trị thành tựu lên tới 95% và giúp cho bé tăng nguy cơ tiến triển khỏe mạnh, thông thường. nguyên do là những chứng bệnh lý này đều không có dấu hiệu gì cụ thể, rõ ràng ở bé sơ sinh nên rất không dễ để phát hiện. Cho tới khi bé có dấu hiệu rõ ràng thì chứng bệnh đã từng trở nên trầm trọng, môi trường để điều trị thành tựu và phục hồi gần như không còn.
2. Xét nghiệm lấy máu ở gót chân được thực hiện như thế nào?
Xét nghiệm lấy máu gót chân là một thủ thuật vô cùng đơn giản, nhanh chóng. Các nhân viên y tế sẽ dùng một thiết gặp phải là chiếc kim có kích thước rất nhỏ, chích vào gót chân em bé và dùng giấy thấm chuyên dụng để nhận 1 – 2 giọt máu. Sau đó đưa vào hệ thống phân tích, tiến hành xét nghiệm.
Trước khi lấy máu tầm từ 3 – 5 phút, mẹ nên dùng một chiếc khăn bông mềm, sạch, thấm nước nóng có nhiệt độ 41 – 42 độ C Tiếp đó vắt khô và ủ lên gót chân của bé. Việc tiến hành này không những giúp cho các nhân viên y tế lấy máu đơn giản hơn mà con yêu cũng đỡ đau đớn hơn.
3. Nên thực hiện xét nghiệm lấy máu gót chân vào lúc nào
Xét nghiệm lấy máu gót chân nên được thực hiện cho bé trong tầm từ 2 – 7 ngày đầu tiên sau sinh. Thời điểm lấy máu gót chân lý tưởng nhất là ngay sau khi bé đủ một ngày sinh và được ăn sữa tối thiểu 8 lần. với những bé sinh non, sinh nhẹ cân thì trước 20 ngày sau sinh là thời điểm phù hợp để thực hiện xét nghiệm. Đặc biệt, trong trường hợp bé sơ sinh gặp phải thiếu máu, phải truyền máu ngay sau sinh thì mẹ nên cho bé tiến hành xét nghiệm sàng lọc này sau 3 tháng.
Ngày nay, khi y học tiến triển, toàn bộ các địa điểm y tế đều có nguy cơ thực hiện xét nghiệm này. Tuy nhiên, để giữ gìn kết quả chuẩn xác, mẹ vẫn nên lựa lựa chọn những địa chỉ đáng tin cậy. Hoặc sau sinh, mẹ có thể nhờ các nhân viên y tế lấy mẫu máu gót chân của em bé và gửi tới các địa điểm y tế có đủ điều kiện để thực hiện xét nghiệm.
4. Những chứng bệnh nào được phát hiện nhờ lấy máu gót chân?
được xem là một phương pháp sàng lọc sau sinh vô cùng quan trọng và nên thiết, xét nghiệm lấy máu gót chân giúp cho phát hiện sớm các chứng bệnh lý thường ít gặp song rất nguy hiểm ở bé như: Thiếu men G6PD, suy giáp bẩm sinh (CH), tăng tuyến thượng thận (CAH), Phenylceton niệu (PKU), rối loạn chuyển hóa đường Galactose trong máu (GAL)…
4.1. chứng bệnh thiếu men G6PD
Thiếu men G6PD là một chứng bệnh di truyền, do nhiễm sắc thể X (NST X) gây nên ra. Khi NST X gặp phải dị loại sẽ không còn nguy cơ tổng hợp men G6PD trong cơ thể.
Hiện tượng thiếu men này tiến hành các hoạt chất oxy hóa trong thức ăn hoặc trong một vài loại thuốc sẽ phá hủy hồng cầu, khiến cho cho hồng cầu gặp phải vỡ, dẫn tới tan huyết. Tình trạng này còn tiến hành số lượng bilirubin trong máu của bé tăng lên, gây nên ra thiếu máu, vàng da, vàng mắt. Đặc biệt, nếu bé gặp phải vàng da nặng trong 2 tuần đầu thì có nguy cơ gặp phải tổn thương não, muộn tiến triển tâm thần và hạn chế vận động, thậm chí là bại não.
4.2. chứng bệnh suy giáp bẩm sinh (CH)
Sự tiến triển não bộ và cơ thể của bé từ khi sinh ra tới khi trưởng thành đều rất nên các hormon tuyến giáp. Suy giáp bẩm sinh chủ yếu là tình trạng cơ thể bé không thể tự sản sinh hoặc sản sinh thiếu các hormon tuyến giáp. Từ đó gây nên nên hậu quả là trẻ sẽ gặp phải muộn tiến triển tâm thần cũng như vận động, đần độn và có nguy cơ tử vong sớm trước khi trưởng thành.
4.3. chứng bệnh tăng tuyến thượng thận (CAH)
chứng bệnh tăng tuyến thượng thận còn được gọi là hội chứng sinh dục thượng thận, là một chứng bệnh di truyền lặn. chứng bệnh do thiếu hụt các enzym gây nên nên, dẫn tới rối loạn hormone ở vỏ thượng thận. hậu quả của chứng bệnh chủ yếu là khiến cho trẻ sau này dậy thì sớm, có cơ quan sinh dục không thông thường hoặc gây nên mất muối, dẫn tới tử vong.
4.4. chứng bệnh Phenylceton niệu (PKU)
Đây là một hội chứng do rối loạn gây nên tích tụ axit amin phenylalanine – một axit amin quan trọng mà cơ thể không thể tự tổng hợp. Bé mắc chứng bệnh thường thường ngái ngủ, ăn kém hoặc co giật, buồn nôn… song bố mẹ rất thường nhầm lẫn với các chứng bệnh không tương tự. Thậm chí, bé mắc chứng bệnh này còn dễ mắc ban đỏ tương tự chứng bệnh Eczema, tóc và da có màu nhạt hơn thông thường, tăng động, có hành vi hung hăng và tự gây nên thương tích, nặng hơn là tâm thần. Nếu chứng bệnh này không được điều trị sớm sẽ tiến hành cho trẻ gặp phải khuyết tật trí tuệ, rối loạn hành vi và tâm thần.
4.5. chứng bệnh rối loạn chuyển hóa đường Galactose trong máu (GAL)
Khi tế bào đột biến xuất hiện hai gen lặn không thông thường sẽ gây nên rối loạn chuyển hóa đường Galactose trong máu. Tình trạng này là “thủ phạm” chủ yếu gây nên nên thiếu hụt enzym lactase, tiến hành cho cơ thể không còn nguy cơ chuyển hóa đường Galactose. Khi đó, trẻ sẽ không thể hấp thụ được đường này, cụ thể là sữa mẹ và các chế phẩm từ sữa khiến cho Galactose gặp phải tích tụ, dần trở thành độc tố tiến hành tổn thương não, mắt, gan và thận.
Chắc hẳn, phụ huynh nào cũng muốn con mình được to lên khỏe mạnh, tiến triển toàn diện. Vậy, xét nghiệm lấy máu gót chân là một xét nghiệm đáng để bố mẹ lưu tâm thực hiện. Xét nghiệm này không những nhanh chóng, không nguy hiểm, không đau đớn đớn, mà còn có ý nghĩa vô cùng lớn.
Có thể nói, chỉ một vài giọt máu từ gót chân không những giúp cho trẻ có môi trường tiến triển thông thường, mà còn giúp cho gia đình suy yếu đi một phần giá thành điều trị (nếu có), đồng thời giúp cho suy yếu gánh nặng cho gia đình và xã hội. Nếu mẹ sắp hoặc đang mang bầu, đừng bỏ qua thông tin này nhé!