Siêu âm tim thai là một trong những phương pháp tiên tiến được sử dụng trong thời kỳ tiền sản nhằm chẩn đoán dị tật bẩm sinh của thai nhi. Siêu âm tim thai mang tới nhiều lợi ích cho cả mẹ bầu và bé. Bài viết dưới đây sẽ giúp cho các bạn hiểu rõ hơn về dịch vụ này cũng như nắm được thời điểm và quy trình thực hiện.
1. Siêu âm tim thai là sao?
Siêu âm theo dõi tim thai là phương pháp cận lâm sàng, hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong việc phản hồi về tình trạng về tim mạch của thai nhi gồm: cấu trúc tim, nhịp tim, công dụng vận động của tim. Từ đó giúp cho bác sĩ phát hiện sớm được những không thông thường của thai nhi và phương án can thiệp sớm.
Theo thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ trẻ mắc căn bệnh tim bẩm sinh là 9.000 tới 10.000 trẻ, chiếm 0.8% số trẻ được sinh ra. Trong khi đó, có tới 50% trẻ nhỏ sinh ra mắc phải mắc căn bệnh tim bẩm sinh và chỉ có những ít trẻ được can thiệp tiểu phẫu. Do đó, khi mang thai, việc siêu âm để theo dõi tim thai là hết sức quan trọng và cần phải thiết.
Ở tuần thứ 6 -7 thai nhi từng có tim thai, tuy nhiên có những ít mẹ bầu sự tiến triển của phôi thai tiếp diễn muộn do mẹ bầu có tiền sử kinh nguyệt không đều, do vậy tim thai sẽ xuất hiện muộn ở tuần thứ 8 – 10 của thai kỳ.
Tuần thứ 20 của thai kỳ, lúc này tim thai từng tiến triển tương đối hoàn thiện, nhịp tim đập mạnh và rõ ràng hơn do đó bác sĩ hoàn toàn có thể phản hồi được vị trí, kích thước và hình thái của tim thai dựa trên siêu âm.
2. Những trường hợp cần phải thực hiện siêu âm theo dõi tim thai
Để giữ gìn tất cả đứa trẻ ra đời đều khỏe mạnh và mang lại tâm lý yên tâm cho mẹ bầu thì các chuyên gia Sản khoa lưu ý rằng tất cả các mẹ bầu đều có thể thực hiện siêu âm theo dõi tim thai.
Đặc biệt, với các trường hợp đặc biệt, các chuyên gia có thể chỉ định mẹ bầu thực hiện để giữ gìn cho sự tiến triển toàn diện của thai nhi như:
– Các mẹ bầu thai hiếm, thai được thực hiện bởi phương pháp thụ tinh nhân tạo (IUI) hoặc phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)
– Trong quá trình mang thai, mẹ có sử dụng thuốc chống co giật, trầm cảm…
– Những lần siêu âm thai trước đó thai nhi có những dấu hiệu không thông thường
– Tiền sử gia đình mắc căn bệnh tim bẩm sinh
– Mẹ bầu mắc các căn bệnh di truyền, tăng huyết áp, đái tháo đường
– Trong quá trình mang thai, nhất là 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu mắc các căn bệnh: sởi, rubella, thủy đậu…
Đồng thời, bác sĩ sẽ chỉ định cho những trường hợp có nguy cơ mắc căn bệnh tim bẩm sinh cao như:
– Thai nhi có nhịp tim thai không đều
– Bác sĩ nghi ngờ về hội chứng truyền máu song thai
– Kết quả siêu âm độ mờ gáy thai tăng trong 12 tuần đầu của thai kỳ
– Phù thai không do rõ nguyên nhân hoặc di truyền
– Phát hiện có không thông thường nhiễm sắc thể.
Thông thường thời điểm để mẹ bầu thực hiện siêu âm 4D để theo dõi tim thai là khi thai nhi được 20-22 tuần. Tuy nhiên, hiện nay với sự tiến triển của y học, mẹ bầu cũng có thể đi siêu âm tim thai vào tuần thứ 6-8 của thai kỳ để có thể phát hiện từ sớm những dấu hiệu không thông thường về tim của thai nhi, nhất là những trường hợp mẹ bầu có nguy cơ cao như từng nêu ở trên. Đồng thời, để giữ gìn chắc hẳn về sự tiến triển của thai nhi, mẹ bầu cần phải tuân thủ các lịch thăm thăm khám và siêu âm thai theo chỉ định và lịch hẹn của bác sĩ.
3. Thời điểm mẹ bầu có thể tiến hành siêu âm tim thai
Tim thai được tạo ra và bắt đầu vận động từ ngày thứ 22 sau khi thụ thai. Khi thai vào tuần thứ 6 hoặc thứ 7 của thai kỳ, tim thai xuất hiện. Tuy nhiên để phản hồi và chẩn đoán được những không thông thường của tim thai chuẩn xác và tốt nhất thì sẽ là tuần 22 tới tuần thứ 26 của thai kỳ. Đây là thời điểm tim thai đập mạnh, nhịp tim đập càng to thì chứng tỏ thai nhi càng tiến triển thông thường và khỏe mạnh.
Nhịp tim của thai nhi được phản hồi là khỏe mạnh dao động tầm 120 -160 lần/phút. Nếu thai nhi đạp vào bụng và cử động mạnh có thể tăng tới 180 lần/phút. Nếu tim thai vượt mức 180 lần/phút thì mẹ bầu cần phải tới tới các khu vực y tế để được bác sĩ thăm thăm khám và kiểm tra, bởi đây là dấu hiệu không thông thường có thể gây ra nguy hiểm tới thai nhi.
4. Những phương pháp siêu âm tim thai phổ quát
Sự tiến triển của y học tiên tiến từng cho ra đời nhiều loại hình siêu âm nhằm đáp ứng phù hợp với nhu cầu cũng như kinh tế của nhiều mẹ bầu. Những phương pháp siêu âm phản hồi tim thai phổ quát gồm:
– Phương pháp siêu âm 2D: Đây là loại siêu âm thông thường có thể chuẩn xác việc mẹ bầu mang thai. Đồng thời, phương pháp này còn phản hồi được vị trí của những dị tật bẩm sinh của thai từ khi còn nhỏ.
– Phương pháp siêu âm 3D: Siêu âm 3D là siêu âm 3 chiều, mẹ bầu có thể xuất hiện được những vận động, cử động của thai nhi
– Phương pháp siêu âm 4D: Được tiến triển từ công nghệ siêu âm 3D, siêu âm 4D cho phép bác sĩ có thể tái tạo nhiều chế độ xem cũng như các mặt cắt không không khác nhau, các cơ quan của thai nhi cũng hiện lên rõ ràng, sinh động, chân thực.
– Phương pháp siêu âm 5D: Đây được xem là công nghệ siêu âm tiên tiến và tiên tiến nhất hiện nay, siêu âm 5D cho hình ảnh sắc nét và trực quan nhất về cấu trúc bên trong thai nhi, từ đó giúp cho bác sĩ có thể quan sát và phản hồi sự tiến triển của thai, chẩn đoán một cách chuẩn xác và sớm nhất về các dị tật của thai nhi (tim thai, não bẩm sinh) ngay từ những tháng đầu của thai kỳ.
Siêu âm cho kết quả chuẩn xác lên tới 99% và giúp cho phát hiện sớm những căn bệnh lý về tim sớm nhất từ đó giúp cho bác sĩ phản hồi cũng như can thiệp sớm, giữ gìn sức khỏe và sự tiến triển toàn diện của thai nhi.
5. Những lưu ý khi siêu âm theo dõi tim thai mẹ chớ bỏ qua
5.1.Cách thực hiện siêu âm tim thai
Hiện nay có 2 hình thức được các chuyên gia thực hiện để siêu âm phản hồi theo dõi tim thai. Cách thực hiện như sau:
– Siêu âm bụng: Đây được xem là hình thức siêu âm phổ quát nhất hiện nay để phản hồi tim thai. Bác sĩ sẽ xoa gel vào bụng mẹ, sau đó đặt đầu máy siêu âm di chuyển nhẹ nhàng lên bụng mẹ. Phương pháp này được thực hiện nhanh chóng, không gây ra đau đớn đớn và không tác động tới thai nhi, thời gian thực hiện dao động từ 45-60 phút tùy thuộc vào tình trạng phức tạp của tim thai và sự tiên tiến của máy móc, khu vực y tế mà mẹ lựa lựa chọn thực hiện.
– Siêu âm đầu dò: Siêu này thường được sử dụng cho các mẹ bầu có nhu cầu biết sớm về tình trạng tim thai. Bác sĩ sẽ dùng đầu dò nhỏ và đưa vào bộ phận sinh dục nữ, tựa vào phía sau bộ phận sinh dục nữ, tiếp tới đầu dò sẽ chụp hình tim thai.
5.2. Những lợi ích của siêu âm tim thai với thai nhi
Sở dĩ siêu âm phản hồi tim thai được các chuyên gia khuyến cáo các mẹ bầu nên thực hiện bởi những lợi ích mà siêu âm mang lại như:
– giúp cho theo dõi sự tiến triển tim mạch của thai nhi từ khi còn nhỏ
– Phát hiện những không thông thường về tim mạch
– Chẩn đoán chuẩn xác và phát hiện sớm căn bệnh tim bẩm sinh từ đó có phương pháp trị trị và xử lý sớm.
Hành trình thực hiện mẹ tuy ngọt ngào nhưng mà cũng đầy vất vả lo âu, để giữ gìn con yêu tiến triển toàn diện, chào đời bình an khỏe mạnh, trong suốt thai kỳ mẹ bầu đừng quên tìm hiểu những thông tin về thai sản cơ bản, nhất là các mốc thăm khám thai, siêu âm, xét nghiệm theo đúng lịch hẹn của bác sĩ mẹ nhé!