Gia tăng ca đột quỵ vì trời rét
Khi gia đình đang cùng ăn sáng, ông Quang (tên nhân vật từng được thay thế đổi), 77 tuổi, sống tại Long Biên, Hà Nội bất ngờ xuất hiện triệu chứng đau đớn đầu và nôn. Chỉ một lúc sau, cụ ông đột ngột mất ý thức.
Ông Quang nhanh chóng được gia đình gọi xe cấp cứu đưa vào viện. Tại Phòng kiểm tra Lão khoa Trung ương, ông Quang được chẩn đoán mắc phải xuất huyết não. Hiện người căn bệnh phải điều trị tích cực, tiên số lượng nặng.
Qua khai thác tiền sử, gia đình cho rằng, ngày hôm trước ông Quang vẫn khỏe mạnh thông thường.
Nhiều phòng kiểm tra ghi nhận sự gia tăng ca đột quỵ (Ảnh minh họa: Mạnh Quân)
Những ngày miền Bắc rét đậm, rét hại vừa qua, Phòng kiểm tra Lão khoa Trung ương ghi nhận số số lượng người căn bệnh cấp cứu tăng 40-50%. Đáng để ý, nhiều người căn bệnh vào cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.
Theo BS Bùi Tường Lân, Khoa Cấp cứu – Đột quỵ, Phòng kiểm tra Lão khoa Trung ương, các mặt căn bệnh chủ yếu của người căn bệnh cấp cứu trong thời gian qua là viêm phổi, đột quỵ và tim mạch.
“Trong số 12 giường thở máy tại khu vực dành cho người căn bệnh phải hồi sức tích cực có tới 8 ca đột quỵ”, BS Lân cho thường.
Theo BS Hà Vân Anh, Phụ trách Khoa kiểm tra, Phòng kiểm tra Lão khoa Trung ương, có một thực tế là số người tới kiểm tra không tăng tuy vậy người nhập viện tăng lên rõ rệt.
Chuyên gia này lưu ý tình trạng tăng huyết áp khi thời tiết chuyển lạnh: “Nhiều người vào cấp cứu chỉ vì mệt mỏi, đau đớn đầu tuy vậy khi thăm kiểm tra, bác sĩ phát hiện chỉ số huyết áp tăng rất cao”.
Trong đợt rét đậm vừa qua, số người nhập viện do đột quỵ gia tăng tại khắp các tỉnh, thành phía Bắc.
PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ (Phòng kiểm tra Bạch Mai) thông tin, mỗi ngày Trung tâm tiếp nhận tới 50 người căn bệnh đột quỵ, có ngày cao điểm khoảng tầm 55 người căn bệnh, tuy nhiên trong số đó chỉ khoảng tầm 20% người căn bệnh tới viện trong thời gian vàng.
Phòng kiểm tra Đa khoa tỉnh Phú Thọ cũng ghi nhận sự gia tăng các ca căn bệnh đột quỵ và căn bệnh lý tim mạch trong đợt rét này. Ngoài ra, còn có các người căn bệnh mắc phải liệt dây thần kinh số 7, trong số đó có cả trẻ nhỏ.
Vì sao trời rét dễ đột quỵ
Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ đột quỵ cao, với khoảng tầm 200.000 người mắc phải đột quỵ mỗi năm. Đột quỵ là nguyên nhân thường gặp thứ hai gây ra tử vong tại Việt Nam. Những ngày rét, số ca đột quỵ gia tăng tại nhiều khu vực y tế.
Đột quỵ (còn gọi là tai biến mao mạch não) xảy ra khi dòng máu mang lại cho một phần của não, nuôi các cơ quan nhất là não đột nhiên mắc phải chặn lại hoặc khi có một mao mạch trong não bộ mắc phải vỡ khiến cho máu tràn ra ngoài đè ép vào các tế bào não.
Thời tiết giá rét thực hiện gia tăng nguy cơ đột quỵ (Ảnh: Hữu Nghị).
Khi các thành phần mỡ máu như cholesterol, LDL mắc phải rối loạn sẽ lắng đọng trên thành mạch và thúc đẩy tạo ra mảng xơ vữa. Những mảng xơ vữa này thực hiện lòng mạch hẹp dần và tắc nghẽn, ngăn cản dòng máu đi nuôi các cơ quan trong cơ thể, gồm cả não bộ, gây ra ra tác hại đột quỵ não tương đối là nguy hiểm.
Nhiệt độ thay thế đổi đột ngột đòi hỏi hệ thống mao mạch sẽ phải có các phản xạ để thích nghi với sự thay thế đổi đó. Khi mao mạch co lại, tuyến thượng thận sẽ tăng tiết catecholamine trong máu dẫn tới co mạch ngoại vi. Ngoài ra, đường trong gan sẽ được huy động tăng cường để tạo năng số lượng cho cơ thể vận động.
Với người từng có tác hại xơ vữa động mạch, mao mạch kém đàn hồi, xơ cứng, máu tăng độ quánh do tăng cholesterol, lòng mạch mắc phải thu hẹp, các cục máu đông tạo ra khiến cho lưu số lượng máu qua não giảm sút tới 20%.
Khi gặp thay thế đổi đột ngột từ bên ngoài, những động mạch đưa máu lên não mắc phải tắc nghẽn, sức cản ngoại vi tăng cao gây ra đứt, vỡ mao mạch não sẽ dẫn tới xuất huyết não, đột quỵ và nguy cơ tử vong cao.
